به گزارش مدیکال اکسپرس، در تحقیق جدیدی که به رهبری دانشگاه کنکوردیا در کبک کانادا منتشر شد، محققان روش جدید نمونه‌برداری مایع را با استفاده از فناوری آزمایشگاهی روی تراشه توصیف کردند که بر اساس آن معتقدند این اقدام می‌تواند سرطان را قبل از تشکیل تومور تشخیص دهد.
تراشه نمونه‌برداری مایع با استفاده از ذرات مغناطیسی پوشش داده شده در یک عامل اتصال ویژه، ذرات حاوی نشانگرهای زیستی سرطان‌زا را می‌گیرد و جذب می‌کند. تجزیه و تحلیل دقیق می‌تواند نوع سرطانی که افراد حامل آن هستند را مشخص کند. به گفته محققان این یافته می‌تواند تشخیص و درمان سرطان را به میزان قابل‌توجهی بهبود بخشد.
به دام انداختن پیام‌رسان
این تراشه وزیکول‌های خارج سلولی(EVs)، نوعی ذره که توسط بیشتر انواع سلول‌های آلی آزاد می‌شود را هدف قرار می‌دهد. وزیکول‌های خارج سلولی گاهی اوقات اگزوزوم نامیده می‌شود  و بسیار هم کوچک بوده و اندازه آن به‌ طور معمول بین ۴۰ تا ۲۰۰ نانومتر متغیر است اما همین ذرات حاوی محموله‌ای از پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک مانند RNA، متابولیت‌ها و سایر مولکول‌های سلول مادر است که توسط سلول‌های دیگر جذب می‌شود. اگر وزیکول‌های خارج سلولی حاوی نشانگرهای زیستی مرتبط با سرطان و سایر بیماری‌ها باشد، محموله‌های سمی خود را از سلولی به سلول دیگر منتشر می‌کند.

برای گیر انداختن اگزوزوم‌های حامل سرطان به تنهایی، محققان یک تراشه میکروسیالی کوچک حاوی نانو ذرات مغناطیسی یا طلا ایجاد کرده‌اند که با پلی‌پپتید مصنوعی پوشانده شده و به‌ عنوان عامل پیوند مولکولی عمل می‌کند.
وقتی قطره‌ای از مایع ارگانیک، اعم از خون، بزاق، ادرار یا هر چیز دیگر از تراشه عبور می‌کند، اگزوزوم‌ها خود را به نانوذرات تحت درمان متصل می‌کنند. پس از به دام افتادن اگزوزوم‌ها محققان آن را از نانوذرات جدا کرده و تجزیه و تحلیل پروتئومیک(پروتئومیک دانش بررسی ساختار و عملکرد پروتئین‌ها در مقیاس بزرگ و ژنومیک به معنی دانش بررسی ژن‌ها است) و ژنومیک را برای تعیین نوع خاص سرطان انجام می‌دهند.
موتوکوماران پاکیریسامی، محقق ارشد این تحقیق، استاد گروه مهندسی مکانیک، هوافضا و صنایع و مدیر آزمایشگاه بیو میکروسیستم اپتیکال کنکوردیا می‌گوید: این تکنیک می‌تواند یک تشخیص زودهنگام سرطان را فراهم کند که به یافتن راه‌حل‌های درمانی و بهبود زندگی بیماران کمک می‌کند.
جایگزینی مناسب برای شیمی درمانی و جراحی‌های اکتشافی معمول
پاکیریسامی افزود: نمونه‌برداری مایع از آسیب بافت‌برداری تهاجمی که شامل جراحی اکتشافی می‌شود، جلوگیری می‌کند. ما می‌توانیم با بررسی هرگونه مایع بدن همه نشانگرهای سرطان و پیش‌آگهی سرطان را کسب کنیم.
آنیربان قوش، محقق و استاد آزمایشگاه نیز خاطرنشان می‌کند: برخورداری از دانش دقیق از شکل خاصی از ترکیب ژنتیکی سرطان، ضعف‌های آن را در معرض درمان قرار می‌دهد. شیمی درمانی معمولی همه انواع سلول‌ها را هدف قرار می‌دهد و عوارض جانبی قابل‌ توجه و ناخوشایندی را به دنبال دارد. با امکان تشخیص دقیقی که اینجا برای ما فراهم شده، می‌توانیم درمانی را طراحی کنیم که فقط سلول‌های سرطانی را هدف قرار دهد.
محقق اصلی تحقیق دانشجوی دوره دکتری، سرینیواس باتینی که سابقه تحصیلی او در مهندسی برق است، می‌گوید: رویکرد بین رشته‌ای در زمینه تحصیل فعلی او چالش برانگیز و مفید بوده است و اشاره می‌کند که ظرفیت این فناوری می‌تواند انقلابی در تشخیص پزشکی ایجاد کند. محققان در این تحقیق از سلول‌های سرطانی پستان استفاده کردند اما به‌ دنبال راه‌هایی برای گسترش قابلیت‌های این روش هستند تا طیف وسیعی از آزمایش‌ها را شامل شود.
وی حدس می‌زند شاید روزی این محصول همانند سایر وسایل مراقبت در بالین بیمار به آسانی در دسترس قرار گیرد.
نتایج این تحقیق در مجله Biosensors and Bioelectronics منتشر شده است.
منبع: ایسنا